De laatste tijd zie je je dochter en haar vriendinnen met van die leuke kleine doosjes. Daarin zitten kleine zakjes. Dit kunnen snus of nicotinezakjes zijn. Wat is dat precies en wat doet het met je? Hoeveel jongeren gebruiken het en hoe schadelijk is het? En hoe kun je als ouder het gesprek met je kind aangaan en wat kun je doen als je kind snus gebruikt? 

Wat is snus en wat zijn nicotinezakjes?

Snus en nicotinezakjes lijken op kleine theezakjes. Je stopt ze tussen je bovenlip en je tandvlees. Via de bloedvaatjes in je lip en mond komt de nicotine uit het zakje in je bloed. 

Aantrekkelijk voor jongeren

Snus zit in kleine, ronde blikjes, die er leuk uitzien. Er zijn verschillende smaakjes, zoals energydrink en watermeloen. Dit maakt snus extra aantrekkelijk voor jongeren. Snus is door de grote hoeveelheid nicotine erg verslavend.

Wel of geen tabak?

In snus zit fijngemalen tabakspoeder. Het wordt ook wel ‘Zweedse snus’ genoemd omdat het uit Zweden komt. Een nicotinezakje is eigenlijk iets anders: daar zit geen tabak in, maar poeder met nicotine en smaakstoffen. In Nederland worden vaker nicotinezakjes gebruikt dan snus. De woorden ‘snus’ en ‘nicotinezakjes’ worden vaak door elkaar gehaald, ook door verkopers. Wij gebruiken hier het woord ‘snus’ en dan bedoelen we de nicotinezakjes zonder tabak. 

Is snus verboden?

Zweden is het enige land in Europa waar snus met tabak niet verboden is¹. Ook de nicotinezakjes zonder tabak komen uit Zweden. In Nederland zijn snus en nicotinezakjes wel verboden. Alleen nicotinezakjes met minder dan 0,035 mg nicotine mogen in Nederland verkocht worden. Dit is veel minder dan er in één sigaret zit. In een sigaret zit ongeveer 0,68 mg nicotine. 

Het is makkelijk om snus te kopen via sommige tabakszaken, avondwinkels en online. Ook verkopen jongeren het soms via sociale media aan elkaar. Vaak zit er veel meer nicotine in dan mag (0,035 mg). Soms zelfs wel meer dan duizend keer zo veel!

Wat doet snus met je?

Het gevoel dat je krijgt van snus lijkt op het gevoel dat je krijgt na vapen of het roken van een sigaret. Mensen voelen zich vaak ontspannen en vrolijk en kunnen beter hun aandacht ergens bij houden. Dit gebeurt bij snus binnen een half uur na het gebruik. Het effect van snus houdt langer aan dan het effect van het roken van een sigaret. Dat komt omdat de nicotine uit snus langzamer wordt opgenomen in het bloed. Hierdoor heb je soms ook niet goed door hoeveel nicotine je binnenkrijgt. Je kan er misselijk en duizelig van worden. 

Het fijne gevoel duurt niet lang. Als de nicotine is uitgewerkt, krijg je gelijk weer zin in meer nicotine. Dit is een vervelend gevoel en dat verdwijnt als je een nieuw zakje neemt. Zo ontstaat er een verslaving. 

Hoeveel jongeren gebruiken snus?

In 2023 gebruikte 2,8% van de jongeren tussen 12 en 25 jaar elke maand snus (nicotinezakjes)². Jongeren tussen de 15 en 17 jaar gebruiken het vaakst elke maand of elke dag snus³.

Is snus slecht voor je?

Nicotine is een erg verslavende stof. En in één zakje snus kan veel nicotine zitten. Daardoor krijg je bij het gebruik van snus veel meer nicotine in je lichaam dan bij het roken van een sigaret. De bijwerkingen van nicotine kunnen dus ook heftiger zijn. En dat is zeker zo bij kinderen die nog niet gewend zijn aan nicotine. Ook kunnen jongeren door snus te gebruiken een nicotinevergiftiging krijgen. Dan heb je teveel nicotine in je lichaam. Heel soms kan die vergiftiging zorgen voor spiertrekkingen of ernstige ademhalingsproblemen.

Jongeren denken vaak dat snus minder ongezond is dan het roken van sigaretten, omdat je geen rook inademt naar je longen⁴. Maar snus is – net als roken – erg slecht voor je gezondheid.Dat komt vooral door de nicotine. 

Nadelen van snus kort na gebruik

– Misselijkheid⁵
– Duizeligheid
– De ‘hik’ krijgen
– Verhoogde en/of onregelmatige hartslag
– Hoge bloeddruk
– Irritatie aan de keel
– Maagklachten

Nadelen van snus na langere tijd

Op de lange termijn loop je risico op het krijgen van hart- en vaatziekten⁶. In snus zitten 28 kankerverwekkende stoffen. Daardoor is het risico op neus- en mondkanker groot. We weten nog niet wat er gebeurt als je langere tijd achter elkaar snus gebruikt omdat het nog niet zo lang bestaat.

Praat met je kind over snus

We raden je aan om met je kind over snus te praten. Het wordt niet heel veel gebruikt maar er is altijd kans dat jouw kind er iets over snus hoort. 

Stel open vragen en probeer niet te oordelen. Vraag wat je zoon of dochter al over snus weet. En vraag of er kinderen op school zijn die het gebruiken en wat je kind daar van vindt. 

Leg uit dat het niet normaal is dat kinderen snus gebruiken. En vertel waarom jij niet wilt dat je kind snus gebruikt. Zeg bijvoorbeeld dat je wilt dat je kind gezond is en niet verslaafd raakt aan nicotine. Snus of nicotinezakjes kunnen namelijk veel nicotine bevatten, vaak meer dan sigaretten. Jongeren die snus gebruiken hebben ook nog eens meer kans om te gaan roken⁷.

Lees ook de andere opvoedtips en gesprekstips.

Wat als je kind snus gebruikt?

Ook als je vermoed of ontdekt dat je kind snus of nicotinezakjes gebruikt, is het belangrijk om met je kind te praten. Doe dit op een rustig moment en zorg dat je er zelf genoeg over weet. Vraag of het klopt wat je denkt. En als het klopt, vraag dan waarom je kind dit doet. Is het omdat hij of zij bij de vriendengroep willen horen? Dan kan je uitleggen hoe je kind kan reageren als het snus of nicotinezakjes krijgt aangeboden. Je mag nee zeggen en je hoeft echt niet mee te doen met de rest. Echte vrienden accepteren en respecteren dat. 

Probeer als ouder steeds duidelijk en eerlijk te zijn. Zeg dat jij het gebruikt van snus afkeurt en dat het niet normaal is om dit voor je 18^e te doen. Het helpt vaak niet om dingen te zeggen als “daar krijg je later kanker van”. Wat wel werkt is het bespreken van de effecten van nicotine op de korte termijn. Kinderen voelen zich vaak helemaal niet lekker door nicotine. Ze raken ook eerder verslaafd aan nicotine. En snus is duur en het is jammer als je zakgeld eraan opgaat. 

Lees meer over wat je kunt doen als je kind rookt, vapet of snus gebruikt.

Waar vind je informatie en hulp?

Op rokeninfo.nl vind je nog meer informatie over snus en nicotinezakjes. Als je vragen hebt of bezorgd bent over je kind kun je ook bellen, mail of chatten met de rokeninfolijn (0900 1995).

Als je kind wil stoppen met snus, help je kind hier dan bij. Maak goede afspraken met elkaar. De website jongvolwassenen.ikstopnu.nl gaat over stoppen met roken, vapen en snus en is gemaakt voor jongeren. Daar vind je kind tips en apps die helpen bij het stoppen. Kijk eens samen op deze website. Dan weet je kind ook gelijk waar het zelf informatie kan vinden. Je kind kan ook chatten of gratis bellen met de stoplijn (0800 1995).

The post Wat je als ouder wilt weten over snus en nicotinezakjes appeared first on Helderopvoeden.nl.

Uit onderzoek van de NOS blijkt dat vapen (spreek uit ‘vepen’) onder scholieren steeds vaker voorkomt. Op middelbare scholen, maar zelfs ook in groep 7. Ouders zitten met veel vragen: wat is vapen? Hoe gevaarlijk is vapen? En hoe ga je met je kind in gesprek over vape-gebruik? In dit artikel lees je hier alles over.

Wat is vapen?

Een vape is een elektronische sigaret met een batterij, ook wel ‘e-sigaret’ genoemd. De vape bevat geen tabak, maar wel een vloeistof (e-liquid). De vloeistof bevat vaak nicotine. De vape verwarmt de vloeistof, waardoor de vloeistof verdampt. De damp adem je in via het mondstuk van de vape. Het gebruik van een vape wordt ‘vapen’ genoemd.

Er zijn veel verschillende soorten vapes. Sommige vapes kan je bijvullen met een vloeistof en opladen aan het stopcontact. Andere vapes kan je na gebruik weggooien, dit zijn ‘wegwerpvapes’.

Ondanks het verkoopverbod aan minderjarigen komen kinderen makkelijk aan vapes. Ze bestellen vapes via webshops en sociale media zonder dat hun leeftijd gecheckt wordt. Verkoop via webshops en sociale media is vanaf 1 juli 2023 verboden.

Waarom is het zo populair onder jongeren?

De tabaksindustrie richt de marketing van vapes bewust op kinderen en jongeren. Vapes lijken vaak op een markeerstift of USB-stick. Vapes zijn er in allerlei kleuren en smaakjes zoals chocola, kokosnoot of bubblegum. ‘Smaakstoffen zoals watermeloen klinken misschien gezond, maar het zijn gewoon chemische goedjes,’ vertelt Esther Croes, arts-epidemioloog bij het Trimbos-instituut. Vanaf 1 januari 2024 mogen er geen vapes met smaakjes meer verkocht worden. De smaak ‘tabak’ blijft wel toegestaan. Het verbod moet de e-sigaretten minder aantrekkelijk maken voor jongeren.

Op Tiktok kun je zien hoe de tabaksindustrie influencers benadert om vapen te promoten. Ook Arjen Lubach maakte een item waarin vapen ‘tot op de bodem’ werd uitgezocht.

Hoe schadelijk is vapen?

Met al die kleurtjes en smaakjes lijken vapes onschuldig speeltjes. Maar in de meeste vapes zit nicotine. Nicotine is een zeer verslavende stof en kan leiden tot hartkloppingen, duizeligheid, misselijkheid, hoge bloeddruk en zelfs epileptische aanvallen. Nicotine kan bij jonge kinderen de ontwikkeling van de hersenen verstoren. Hoe jonger een kind begint met het gebruik van nicotine, hoe sneller er een verslaving optreedt. Op basisschoolleeftijd zijn een paar trekjes al genoeg om een nicotineverslaving te ontwikkelen. Er bestaan ook vapes zonder nicotine, maar de damp van elke vape kan kankerverwekkende stoffen bevatten en leiden tot irritatie en schade aan de longen. 

Zet vapen jongeren aan tot roken?

Vapes, toen nog ‘e-sigaretten’, zijn twintig jaar geleden ontworpen als hulpmiddel bij het stoppen met roken. De tabaksindustrie richt zich met de nieuwe generatie vapes niet op rokers die willen stoppen, maar op jongeren die nog nooit gerookt hebben. Voor hen  is vapen vaak een opstapje naar het roken van tabakssigaretten. Voor de tabaksindustrie maakt het niet uit of kinderen roken of vapen. Zolang mensen maar verslaafd raken aan hun product.

Praat met je kind over vapen

Ga in gesprek met je kind over vapen. Onder middelbare scholieren is vapen behoorlijk populair, dus de kans dat je kind er al eens over heeft gehoord is best groot. Vraag wat je kind al weet over vapen, of er kinderen op school zijn die het doen en wat je kind daarvan vindt. Leg uit waarom je niet wilt dat je kind gaat vapen. Laat weten dat je wil dat je kind gezond is en niet verslaafd raakt aan nicotine. Laat je kind ook nadenken over hoe zij zouden reageren als ze een keer een vape aangeboden krijgen. Leg uit dat ‘nee’ zeggen een optie is en dat je kan weigeren mee te doen. Echte vrienden accepteren en respecteren dat.

Wat kun je als ouder doen als je kind vapet?

Probeer als ouder consequent te zijn en maak duidelijk dat je het vape-gedrag afkeurt. Uitspraken als ’daar krijg je later kanker van’ helpen vaak niet. Wat wel werkt is het bespreken van de korte-termijneffecten van nicotine. Kinderen voelen zich vaak helemaal niet lekkerdoor de nicotine. Bovendien speeltgeld vaak een rolbij jongeren. Benadruk dat het zonde is als hun zakgeld opgaat aan vapen. Daarnaast is uit onderzoek bekend dat vapen een opstapje is naar roken. En van roken ga je stinken, krijg je een lelijke huid, gele tanden en een slechte adem. Dat is voor vriendjes en vriendinnetjes natuurlijk echt niet aantrekkelijk.

Waar kan je kind nog meer terecht?

Heb je een gesprek gehad met je kind over het vapen? Wijs je kind dan ook op de jongerenwebsite IkStopNu. Hier vinden ze informatie en video’s over korte-termijneffecten en risico’s van roken voor jongeren. Ook zijn er tips om ze te ondersteunen bij een stoppoging, zoals apps die zij kunnen gebruiken. Ook kunnen ze gratis bellen met medewerkers van de Stoplijn op telefoonnummer 0800 – 1995.

The post Vapen appeared first on Helderopvoeden.nl.

Met je kind praten over XTC is waarschijnlijk niet iets wat je als ouder dagelijks doet. Het kan best lastig zijn om hierover te praten.

Het is daarom een goed idee om je voor te bereiden op je gesprek. Zorg bijvoorbeeld dat je genoeg weet over de gevaren en effecten van XTC. Op Drugsinfo.nl vind je meer informatie over wat XTC is, maar ook hoe je in gesprek gaat met een kind als hij of zij nog niks gebruikt.

Twee situaties

In de video hieronder zie je twee manieren hoe een gesprek kan verlopen. In de eerste situatie beschuldigt moeder haar dochter van XTC gebruik en verbiedt haar daarna om uit te gaan. Daarop volgt een flinke ruzie. In de tweede situatie gaat moeder het gesprek op een andere manier aan. Zo is te zien hoe een andere houding het verschil kan maken.

The post Met je kind praten over XTC appeared first on Helderopvoeden.nl.