single.php
. . . Vriendschappen en groepsdruk

Vriendschappen en groepsdruk

Pubers gaan op zoek naar wie ze zijn en waar hun grenzen liggen. En in hun vriendenkring spelen zich allerlei nieuwe situaties af. Hier moeten ze mee leren omgaan. Hun ouders zijn niet langer het grote voorbeeld en hun leeftijdgenoten worden steeds belangrijker. Ook groepsdruk kan een rol gaan spelen. Hoe werkt dit en hoe leer je je kind hiermee omgaan? 

Tijdens de puberteit gaan jongeren zich steeds meer losmaken van hun ouders en een eigen identiteit ontwikkelen. Dat is nodig om volwassen te worden.

Bij de groep horen

In een groep voelen mensen zich veiliger. Erbij horen geeft zelfvertrouwen en meer grip op de omgeving. Daarom zijn vrienden in de pubertijd zo belangrijk. Ouders kunnen dat groepsgevoel niet meer geven zoals vroeger en vrienden wel. In een vriendengroep moet je andere dingen kunnen dan in een gezin. En je moet eerst weten wie je zelf bent om onderdeel te kunnen zijn van een groep.

Op zoek naar eigen stijl

Als kinderen ouder worden (14 tot 16 jaar) is het niet meer genoeg om net zo te zijn als de anderen. Soms moet je juist een beetje opvallen om erbij te horen. Omdat jongeren in deze fase op zoek zijn naar een eigen stijl, gaan ze dingen uitproberen. Dat begint vaak met hun uiterlijk. Ze gaan bijvoorbeeld opvallende kleren dragen of doen opeens hun haar anders. 

Invloed van vrienden

Vrienden hebben op allerlei manieren invloed. Jongeren zijn zich vaak niet bewust van die invloed. En ze hebben ook niet door dat ze zélf invloed hebben op de anderen in de groep. 

Niet alleen vrienden maar ook andere leeftijdsgenoten kunnen veel invloed hebben. Denk bijvoorbeeld aan popsterren en influencers op sociale media.

Groepsdruk

We spreken van sociale druk of groepsdruk als jongeren zich door hun leeftijdsgenoten anders gaan gedragen. Dit kan positief zijn, denk bijvoorbeeld aan iemand die wordt overgehaald om mee te gaan sporten. Maar het kan ook negatief zijn, als iemand iets gaat doen wat ze zelf eigenlijk liever niet wil, bijvoorbeeld roken omdat haar vriendinnen dat ook doen.

“Mijn zoon heeft ADHD en is beïnvloedbaar, ik ben bang voor groepsdruk. Het is nu nog onschuldig, maar wordt straks minder onschuldig als drank en drugs voorbij komen.”
(Lia, moeder van twee kinderen van 8 en 16 jaar)

Hier kunnen verschillende dingen meespelen. Denk maar aan de wens om erbij te horen. Maar ook angst voor afwijzing kan meespelen of het verlangen naar status. Pubers leren door te kijken naar anderen en hen na te doen. Ze zien hoe leeftijdsgenoten – maar ook influencers en artiesten – zich gedragen en nemen dit gedrag over.

Uit onderzoek blijkt dat zowel meisjes als jongens gevoelig zijn voor groepsdruk, maar dat ze verschillend reageren. Meisjes willen er graag bij horen (“als ik niet mee-vape dan val ik buiten de boot”), terwijl jongens vaker gevaarlijke dingen doen, zoals hard rijden of van een hoge muur afspringen.


“De hele vriendengroep van mijn beider zoons rookt. Dan moet je wel heel sterk in de schoenen staan wil je dat niet doen.”
(Corine, moeder van twee zoons van 15 en 17 jaar)

Op welke leeftijd?

Rond hun 14e jaar zijn jongeren het meest gevoelig voor groepsdruk. Als ze ouder worden zijn ze zich steeds meer bewust van zichzelf en vinden ze het makkelijker om hun eigen keuzes te maken. Ze krijgen steeds meer controle over hun eigen gedrag. 

Grenzen opzoeken

Jongeren kunnen er soms al erg volwassen uitzien. Maar ze worden nog niet altijd zo behandeld. Ze kunnen dan gaan zoeken naar manieren om te laten zien dat ze volwassen genoeg zijn en gaan zich stoer gedragen. Zo proberen ze meer status te krijgen binnen de groep. Ze kunnen dan gevaarlijke dingen gaan doen om zichzelf te bewijzen, vooral wanneer er leeftijdsgenoten in de buurt zijn. Sommige pubers komen hierdoor in de problemen. Ze worden agresief, rijden onder invloed of gaan alcohol, tabak of drugs gebruiken om indruk te maken. 

“Mijn jongste zoon gaat naar festivals en vertelde dat zijn vrienden daar ook pilletjes nemen, daar schrok ik wel van.”
(Diane, moeder van twee zoons van 18 en 22 jaar)

Je kind leren omgaan met groepsdruk

  • Praat over sociale druk
    Vraag naar de ervaringen en gevoelens van je kind. Deel ook je eigen ervaringen uit je jeugd.
  • Versterk zelfvertrouwen
    Kinderen met veel zelfvertrouwen zijn minder gevoelig voor groepsdruk. Help je kind daarom zelfvertrouwen op te bouwen door echte complimenten te geven en geef verantwoordelijkheden die passen bij de leeftijd.
  • Geef normen en waarden
    Leer je kind duidelijke normen en waarden. Bespreek waarom sommige keuzes beter zijn dan andere. 
  • Bespreek de gevolgen
    Bespreek de gevolgen van de keuze om te gaan roken/vapen of alcohol en drugs te gebruiken. Dit helpt je kind om beter na te denken voordat hij of zij iets doet onder druk.
  • Oefen weerbaarheid
    Oefen hoe je kind nee kan zeggen als er tabak, alcohol of drugs wordt aangeboden.
  • Ondersteun vriendschappen
    Moedig positieve vriendschappen aan en help je kind vrienden te vinden die hun waarden delen en hen niet onder druk zetten.

“Ik vind het belangrijk dat mijn kinderen de juiste mensen om zich heen houden.”
(Machiel, vader van twee dochters van 13 en 15 jaar)

Weerbaarheidstraining

Om jongeren weerbaar te maken en te leren voor zichzelf op te komen worden op sommige scholen trainingen aangeboden.

Heb je gevonden wat je zocht?
JaNee
Stel een vraag
Scroll naar boven